MEEST GESTELDE VRAGEN

Meest gestelde vragen over contactallergie

Bij een contactallergie veroorzaken bepaalde stoffen, afkomstig van buiten het lichaam, na contact met de huid een allergische reactie. Het afweersysteem reageert hierbij overgevoelig op ongevaarlijke stoffen. De huid ziet er hierna ontstoken uit en men heeft last van bijvoorbeeld jeuk. Bij u als patient kan dit veel vragen oproepen. Onderstaand treft u de meest gestelde vragen en antwoorden aan.

Bij een contactallergie komt de huid in aanraking met ongevaarlijke stoffen. Het afweersysteem ziet deze stoffen (genaamd ‘allergenen’) en maakt hierin de fout dat deze stoffen als indringers worden gezienHet afweersysteem gaat daarom aanvallen om het allergeen op te ruimen. Dit veroorzaakt een ‘allergische reactie’. Je kunt een allergische reactie van de huid dus eigenlijk vergelijken met een vervelende, maar onschuldige fout van het lichaam.  

Een contactallergie kan veel verschillende huidklachten geven van kleine bultjes tot grote vlekken. Meestal ziet het eruit als eczeem. Daarom wordt voor de huiduitslag ook vaak de term ‘contact allergisch eczeem’ gebruikt. Zie ook onderstaande link,

voor de verschillende diagnosen die kunnen lijken op contactallergisch eczeem. 

De huiduitslag zit op de plek waar u in contact bent geweest met de stof waar u op reageertook wel het allergeen genoemd. Op de contactplek is de uitslag het meest heftig aanwezig. Als de allergie al wat langer bestaat, zal er op de huid eromheen ook uitslag ontstaan. Voor veel voorkomende allergenen en informatie over deze stoffen, zie onderstaande pagina.

 

In uitzonderlijke gevallen is bij een contactallergie geen sprake van typische eczeem klachten zoals roodheid, bultjes en schilfering. Een aantal huidbeelden die bij uitzondering ook een uiting van een contactallergie kunnen zijn, vindt u hieronder. 

Let op: alle ziektebeelden die hieronder staan, zijn in 95% van de gevallen op zichzelf staande ziektebeelden zonder onderliggende allergieën. Alleen in zeldzame gevallen kunnen onderstaande ziektebeelden een uiting zijn van een contactallergie. Hieronder vindt u informatie over de ziektebeelden en wanneer u juist wel moet denken aan een eventuele contactallergie. 

  • Paarse kleine jeukende bultjes (lichen planus
  • Jeukende bultjes (prurigo nodularis)
  • Netelroos of galbulten (Urticaria)
  • Psoriasis

Afhankelijk van de stof waar u allergisch voor bent zijn er een aantal voorkeurslocaties waar het eczeem ontstaat: 

  1. Op de plek van huidcontact met het allergeen:
    Waar de huid wordt blootgesteld aan de allergische stof (het allergeen) zal het eerste eczeem ontstaan. Bijvoorbeeld eczeem bij de onderbroekrand bij allergie voor het rubber in ondergoed.
  2.  Waar de huid dun is:
    Allergenen kunnen ook via de lucht worden verspreid. Neem bijvoorbeeld parfum of schoonmaakmiddelen. Je ruikt dat het product gebruikt is, dus deze stofdeeltjes ‘zweven in de lucht’. Deze stofdeeltjes in de lucht kunnen weer contact maken met de huid. Waar de huid het dunste is, treedt vaak de eerste eczeem reactie op (rondom de ogen, hals en lichaamsplooien). 
  3. Aan de handen:
    De handen komen dagelijks veel in contact met water en zeep waardoor de huidbarrière verslechterd. Daarnaast komen de handen veel in contact met verschillende allergenen. Voor meer informatie hierover zie handeczeem.

Het afweersysteem wordt actief als een allergeen op de huid komt. Of een bepaalde stof een contactallergie veroorzaakt en hoe snel dat gebeurt, hangt af van: 
 de eigenschappen van die stof (de chemische structuur) 
– de huidbarrière 
– het afweersysteem  

Het eerste contact met een allergeen geeft nog geen reactie van de huid. Het lichaam wordt wel gevoelig voor de stof. Bij volgende contacten herkent het lichaam het allergeen en wordt langzaam het afweersysteem geactiveerd. Voor sommige stoffen duurt de activering van het afweersysteem weken, maar soms kan dit ook jaren duren. Vaak kan je een product zoals bijvoorbeeld een shampoo of dagcrème langdurig zonder problemen gebruiken zonder een allergie te krijgen. Ineens kan je huid toch op een product gaan reageren. De allergie moet dus vaker gezocht worden in producten die al langere tijd gebruikt worden. Het is dus een misvatting dat je juist allergisch wordt voor nieuwe producten. 

Als de huid in een minder goede conditie is ontstaat eerder een allergie. Bijvoorbeeld bij eczeem of een hele droge huid.
Als voorbeeld: Zie de huid als een bakstenen muur. Bij eczeem of bij een droge huid is ‘het cement’ van de muur verminderd aanwezig. Daardoor kunnen allergenen makkelijker via de huid het lichaam indringen en dus het afweersysteem activeren. Voor adviezen over optimale huidzorg zie hier.

Het aantal stoffen dat een contactallergie kan veroorzaken is heel groot. De meest voorkomende ‘contactallergenen’ zijn: 

  • Onedele metalen, zoals nikkel, chroom en kobalt, die onder andere te vinden zijn in goedkope sieraden, cement (metselaarseczeem) en leer. 
  • Parfumstoffen, zoals die gebruikt worden in parfums en de meeste cosmetica en toiletartikelen, maar ook in huishoudelijke producten of producten die in de industrie gebruikt worden. Bijvoorbeeld producten om het lekker te laten ruiken op plaatsen waar een vieze geur hangt. 
  • Conserveermiddelen die in producten zitten om bacterie- en schimmel groei tegen te gaan. Zo wordt voorkomen dat producten bederven, zoals cosmetica, toiletartikelen, handcrèmes en heel veel producten die in de industrie gebruikt worden. 
  • Bestanddelen van rubber 
  • Lijmen 
  • Geneesmiddelen in crèmes en zalven 
  • Planten en bloemen (bijvoorbeeld chrysanten en primula) 
  • Beroep gerelateerde stoffen (bijvoorbeeld haarverf). 

Voor meer informatie over allergenen, verwijzen wij u door naar onze allergenen pagina.

Het aantal stoffen dat een contactallergie kan veroorzaken is heel groot. De meest voorkomende ‘contactallergenen’ zijn: 

  • Onedele metalen, zoals nikkel, chromium en kobalt, die onder andere te vinden zijn in goedkope sieraden, cement (metselaarseczeem) en leer 
  • Geurstoffen, zoals die gebruikt worden in parfums en de meeste toiletartikelen, maar ook in huishoudelijke producten of producten die in de industrie gebruikt worden, bijvoorbeeld om het lekker te laten ruiken op plaatsen waar een vieze geur hangt 
  • Conserveermiddelen die in producten zitten die kunnen bederven, zoals cosmetica, toiletartikelen, handcrèmes en heel veel producten die in de industrie gebruikt worden 
  • Bestanddelen van rubber 
  • Lijmen 
  • Geneesmiddelen in crèmes en zalven 
  • Planten en bloemen (bijvoorbeeld chrysanten en primula) 
  • Beroep gerelateerde stoffen (bijvoorbeeld haarverf). 

Op onderstaande afbeelding kunt u zien waar bepaalde contactallergieën veel voorkomen (zie de richtlijn contacteczeem op www.nvdv.nl site voor dit plaatje.)

oorzaken en locaties contacteczeemoorzaken en locaties contacteczeem

Ja, het komt regelmatig voor dat mensen op het werk worden blootgesteld aan stoffen die een allergie kunnen veroorzaken. Er zijn verschillende beroepen waarbij het risico hoger is om allergisch contacteczeem te krijgen. Risicogroepen zijn bijvoorbeeld kappers, bakkers, bloemisten, metaalbewerkers, metselaars, schoonmakers, schoonheidsspecialisten, nagelstylisten en medewerkers in de gezondheidszorg. Verbetering van het eczeem tijdens weekenden of vakanties is een aanwijzing dat het eczeem veroorzaakt wordt door het werk. Het eczeem wordt dan werk gerelateerd allergisch contacteczeem genoemd. Het eczeem komt vaak voor aan de handen of rondom de ogen. De handen komen vaak en met veel stoffen in contact waardoor contacteczeem kan ontstaan. Bij het werken met vluchtige stoffen, komt contact met het allergeen via de lucht tot stand. Het eczeem ontstaat dan vaak rondom de ogen omdat deze huid dun is en wordt blootgesteld aan de lucht. 

Het risico op het ontwikkelen van een allergie voor werkstoffen is groter indien je als kind eczeem hebt gehad of als je huid in minder goede conditie is. De huis is in minder goede conditie als deze droog of trekkerig aanvoelt. Om een allergie te voorkomen is het belangrijk om je huid in goede conditie te houden. Zie huidzorgadviezen voor tips om de huid in goede conditie te houden.  

Verbetering van het eczeem tijdens weekenden of vakanties is een sterke aanwijzing voor werk gerelateerd eczeem. Het is zeer belangrijk om u te laten testen op allergieën als u denkt dat uw klachten door uw werk veroorzaakt worden. Dit gebeurt door middel van plakproeven. Pas als u een bewezen contactallergie heeft, kunnen verdere stappen genomen worden om u te helpen. 

Afhankelijk van de allergie die bij u aangetoond wordt, kunnen maatregelen genomen worden. Het doel van de maatregelen is om contact tussen het allergeen en uw huid te vermijden. Een bedrijfsarts of arbeidshygiënist begeleid u vaak in dit traject.

  1. Beschermingsmaatregelen: U kunt bijvoorbeeld handschoenen of een beschermingsbril dragen tijdens uw werkzaamheden zodat de stof waar u allergisch voor bent geen contact meer maakt met de huid.
  2. Aangepast werk: Als beschermingsmaatregelen niet werken is het soms noodzakelijk om de werkzaamheden waarbij contact ontstaat met het allergeen niet meer uit te voeren.

Bij verdenking op een contactallergie is het belangrijk om [plakproeven] uit te voeren, zodat onderzocht kan worden op welk allergeen iemand reageert. Dit is belangrijk, omdat het vermijden van de allergenen de enige blijvende oplossing is voor de contactallergie klachten. 

etc…

Er zijn verschillende manieren om onderzoek te doen naar contactallergieën. Contactallergieën worden onderzocht door middel van [plakproeven]. Als u thuis wilt onderzoeken of u een contactallergie heeft, kunt u een [zelftest] doen. 
 

etc…

Lees meer over [advies en behandelingen] bij contact allergieën 

etc…

Er zijn veel cosmetica merken en producten op de markt die allemaal ingrediënten bevatten waar u op kan reageren. Zo zijn er wel meer dan 1000 stoffen waar u allergisch voor kan zijn. Het is daarom zeer lastig om zelf te achterhalen waar u precies op reageert. Hiervoor zijn plakproeven nodig. Een plakproef is een allergietest waarmee achterhaald kan worden voor welke stoffen u precies allergisch bent. 

Een aantal voorbeelden van cosmetica merken die weinig ingrediënten bevatten waar je op kunt reageren zijn:

Let op: zonder allergietest kan niet met zekerheid gezegd worden of producten van bovengenoemde merken geen reactie geven op uw huid.

In 99% van de patiënten is het antwoord nee. Eczeem door een contactallergie wordt vrijwel altijd uitgelokt door contactstoffen van buitenaf en niet door voeding van binnenuit. 

Bij aanraking van voeding, kan er wel lokaal contacteczeem ontstaan. Dit gaat dan vaak om voeding die bij het bereiden in de keuken aangeraakt wordt en daarna alleen een reactie op de vingers geeft. Denk bijvoorbeeld aan groentes behorende tot de composieten familie of sinaasappels. Deze voeding kan verder probleemloos gegeten worden.

Bij hoge uitzondering kan het zijn dat na het eten van voeding (met name kruiden), eczeem klachten ontstaan rondom de anus of op de lippen. Een signaal dat het hierbij om een kruidenallergie gaat is, dat uw eczeem ondanks goede behandeling niet goed onder controle te krijgen is.  
Een contactallergie door voeding komt echter zeer zelden voor. Het wordt dan ook niet geadviseerd om zelf een dieet te volgen, maar eerst te kijken of uw eczeem wel juist behandeld wordt. Zie voor behandeladviezen en het juiste gebruik van hormoonzalven bij eczeem hier

Het kan zijn dat u binnen 30min tot 2 uren na het eten van bepaalde voeding, tintelingen in de mond ervaart. Dan is er geen sprake van een contactallergie maar mogelijk wel van een voedselallergie. Lees meer over voedselallergieën. 

Jeuk heeft heel veel verschillende oorzaken. Bekijk de keuzehulp jeukklachten.

Een contactallergie wordt onderzocht door middel van een allergietest, plakproeven genaamd. Er wordt getest met de Europese Standaard Reeks. Deze basisreeks is zeer zorgvuldig samengesteld door experts en bevat de meest voorkomende allergenen. Daarnaast wordt vaak een aanvullende reeks met allergenen getest, als verdere uitbreiding op de basisreeks. Deze reeks bevatten vaak veel gebruikte ingrediënten van cosmetica producten zoals parfumstoffen. 

Ook bestaan er gespecialiseerde reeksen met allergenen die in bepaalde beroepsgroepen veel voor komen. Een voorbeeld is de kappersreeks.  Daarnaast is er de mogelijk om eigen producten mee te testen zoals shampoo, gezicht crème, makeup etc. Indien er veel verschillende allergenen gestest moeten worden is het niet altijd mogelijk om deze in een keer tegelijk te testen. Dit kan betekenen dat er een tweede test zal moeten worden gedaan. Tussen deze twee testen moet minimaal 6 weken zitten, anders is de tweede test niet betrouwbaar.  

Dermatologisch Centrum Utrecht is expert op het gebied van cosmetica allergieën, maar u kunt bij ons terecht voor alle contactallergieën van de huid. 
Ook kunt u bij ons terecht voor luchtwegklachten, zoals pollen, dierenharen en huisstofmijt. Daarnaast hebben wij kennis van allergieën voor voeding, medicatie en insectenDeze testen wij niet in onze kliniek, maar wij kunnen u hierover wel adviseren. Zo nodig wordt u verwezen naar academische ziekenhuizen waar deze testen uitgevoerd kunnen worden. 

Wanneer er een vermoeden is op een contactallergie, neem dan contact op met uw huisarts om deze vermoedens uit te spreken. De huisarts zal beoordelen of doorverwijzen naar de dermatoloog noodzakelijk is.  

Wanneer u al onder behandeling bent bij een dermatoloog neemt u contact met hem/haar op en spreekt u deze vermoedens uit. Zij kunnen zelf allergologisch onderzoek inzetten of u doorverwijzen.  

Wanneer u denkt dat uw klachten ontstaan door uw werk, kunt u met uw dermatoloog, maar ook met de bedrijfsarts contact opnemen. Zij kunnen u doorverwijzen naar een dermatoloog die allergologisch onderzoek verricht.  Daarnaast is er een gespecialiseerd centrum mens en arbeid. Zij kunnen u begeleiden wanneer een allergie is ontstaan op de werkvloer. Zij geven onder andere advies hoe u allergenen op de werkvloer kunt vermijden. 

© Auteursrecht - contactallergie.nl